بازنشستگی
سیستم بازنشستگی فنلاند
در فنلاند دو سیستم جداگانه بازنشستگی وجود دارد که مکمل همدیگر هستند.
- بازنشستگی های کاری با انجام کار استخدامی و کار آزاد و فعالیت کسب و کار خود بدست می آید. کارفرما موظف است که برای تمام کارکنانش بیمه بازنشستگی گرفته و هزینه های بیمه مورد نظر را بپردازد. در صورتی که صاحب کسب و کار هستید، باید خودتانبیمه بازنشستگی صاحبین کسب و کار(yrittäjän eläkevakuutus) YEL را بگیرید. در صورتی که صاحب کسب و کار در رشته کشاورزی هستید، باید بیمه بازنشستگی صاحبین کسب و کار کشاورزی (maatalousyrittäjän eläkevakuutus) MYEL را بگیرید.
- بازنشستگی کاری (kansaneläkkeet) و بازنشستگی تضمینی (takuueläke) حداقل تأمیناتی هستند که در صورتی که بازنشستگی کاری وجود نداشته باشد و یا مقدار آن کم باشد، از طرف دولت پرداخت می شود.
وقتی که در سن بازنشستگی هستید، می توانید بازنشستگی سالمندی دریافت کنید. مرز سنی به سال تولد شما بستگی دارد. مثلاً اگر در سال 1964 متولد شده اید، سن بازنشستگی شما 65 سال است.
بررسی کنید که در صورتی که توانایی انجام کار شما ضعیف شده است، آیا می توانید خدمات توانبخشی (kuntoutuspalvelut) یا بازنشستگی از کار افتادگی (työkyvyttömyyseläke) دریافت کنید. بسته به این که چه زمانی متولد شده باشید، می توانید در زودترین حالت در سن 61 یا 62 سالگی بازنشستگی ناکامل سالمندی (osittainen vanhuuseläke) دریافت کنید. علاوه بر این، در صورتی که اقوام شما فوت کنند، می توانید حقوق بازنشستگی خانوادگی (perhe-eläke) دریافت کنید.
سازمان های بازنشستگی کاری و کلا، حقوق بازنشستگی پرداخت می کنند. سازمان های بازنشستگی کاری، بازنشستگی کاری پرداخت می کنند. این بازنشستگی بر اساس حقوق و درآمدهای دیگر تعیین می شود. در صورتی که حقوق بازنشستگی کاری ناچیز باشد، می توانید از کلا هم حقوق بازنشستگی دریافت کنید.
در صورتی که بازنشسته هستید، می توانید در صورت تمایل کار هم انجام دهید. اگر در بازنشستگی سالمندی هستید، درآمد حاصل از کار شما بر روی مقدار بازنشستگی شما تاثیر نمی گذارد. در این صورت برای شما بازنشستگی جدید جمع می شود که در بالاترین سن بازنشستگی خود آن را دریافت خواهید کرد. بالاترین سن بازنشستگی به معنی سنی است که بعد از آن، حتی اگر کار کردن ادامه پیدا کند، جمع شدن بازنشستگی متوقف می شود. می توانید پایین ترین و بالاترین سن بازنشستگی سالمندی خود را مثلاً از مرکز تأمینات بازنشستگی (Eläketurvakeskus) یا از محاسبه گر مؤسسه بازنشستگی کاری بازبینی کنید.
شما باید خودتان بازنشستگی را از مؤسسه بازنشستگی کاری خود درخواست کنید، چون که بازنشستگی بطور خودکارآغاز نمی شود.
در فنلاند مالیاتبه حقوق بازنشستگی تعلق می گیرد.
بازنشستگی کاری
وقتی که کار می کنید، از حقوقی که دریافت می کنید مبلغ بیمه بازنشستگی کاری پرداخت می شود. هر چه حقوق تان یا درآمد حاصل از کارتان به عنوان صاحب کسب و کار بالاتر باشد و هر چقدر طولانی تر کار کنید، بازنشستگی کاری شما بالاتر است.
شرکتهای بیمه بازنشستگی، صندوق ها و سازمانهای بازنشستگی، به امور مربوط به بیمه های بازنشستگی کاری رسیدگی می کنند. رسیدگی به کلیه ی امور مربوط به تأمینات بازنشستگی، درمرکز تأمین بازنشستگی (Etk) متمرکز می باشد.
مقدار بازنشستگی جمع شده را از روی مدرک مربوط به ثبت کسور بازنشستگی سنوات کاری نگاه کنید
می توانید ازرونوشت بازنشستگی کاری (Työeläkeote) ببینید که تا کنون بازنشستگی شما از کجا جمع شده است و چقدر. مؤسسه بازنشستگی شما به فواصل زمانی مشخص، رونوشت بازنشستگی کاری را برای شما ارسال می کند. رونوشت بازنشستگی کاری را می توانید از صفحات اینترنتی مؤسسه بازنشستگی خود و یا از خدمات اینترنتی Työeläkeهم بازبینی کنید. اطلاعات در اینترنت همیشه به روز هستند.
خودتان از رونوشت بازنشستگی کاری بازبینی کنید که همه درآمدهایتان ثبت شده باشد. اگر در اطلاعات ثبت شده متوجه اشتباهی شدید، با سازمان بازنشستگی خود تماس حاصل نمایید.
بازنشستگی های ملی و بازنشستگی تضمینی
در صورتی می توانید بازنشستگی ملی را درخواست کنید که بازنشستگی کاری برای شما جمع نشده باشد و یا بازنشستگی کاری شما بسیار ناچیز باشد. مدت سکونت و اشتغال به کار شما در فنلاند، بر روی مقدار بیمه بازنشستگی ملی شما تأثیر می گذارد. علاوه بر این، نوع روابط خانوادگی و درآمدهای بازنشستگی دیگر شما نیز بر روی مقدار بیمه بازنشستگی ملی تأثیر می گذارند. رسیدگی به بازنشستگی های ملی و تضمینی توسط اداره Kela صورت می گیرد.
زمانی می توانید بازنشستگی ملی و تضمینی را درخواست کنید که مربوط به تامینات اجتماعی فنلاند بوده وپس از رسیدن به سن 16 سالگی به مدت 3 سال در فنلاند سکونت کرده باشید. همچنین بخشی از مدت زمانی که در یکی از کشورهای عضو اتحادیه اروپا و یا کشورهای عضو حوزه اقتصادی اروپا سکونت داشته اید نیزاحتساب می شود.
بازنشستگی تضمینی حداقل هزینه لازم جهت امرار معاش شخص بازنشسته را تامین می کند. مبلغ بازنشستگی تضمینی معادل ما به تفاوت دیگر بازنشستگی های شما از مبلغ کامل بازنشستگی تضمینی است. اگر مجموع مبلغ بازنشستگی هایی که دریافت می کنید از مبلغ کامل بازنشستگی تضمینی بیشتر باشد، در این صورت حق دریافت بازنشستگی تضمینی را نخواهید داشت. دریافت اطلاعات بیشتر در مورد بازنشستگی تضمینی، از اداره بیمه بازنشستگی ملی (Kela) امکان پذیر است.
در بعضی شرایط می توانید حتی قبل از رسیدن به سن 65 سالگی نیز بازنشستگی ملی دریافت کنید. کسب اطلاعات بیشتر درباره بازنشستگی زودتر از موعد مقرر و درباره ایام افزوده شده به بازنشتگی ملی، از اداره Kela .
بازنشستگی های صاحبین کسب و کار
شما باید به عنوان صاحب کسب و کار، بیمه بازنشستگی اجباری را دشته باشید. هر ماه مبلغ بیمه پرداخت می کنید که برایتان بابت آن بازنشستگی جمع می شود. اگر مبلغ بیشتری بدهید، بازنشستگی بیشتری دریافت می کنید.
اگر صاحب کسب و کار هستید، باید بیمه بازنشستگی صاحبین کسب و کار، یعنی بیمه (vakuutus) YEL را داشته باشید. می توانید بیمه بازنشستگی را از هر شرکت بیه کاری یا صندوق بازنشستگی که مایلید، بگیرید. در صورتی که صاحب کسب و کار در رشته کشاورزی هستید و یا پول کمکی دریافت می کنید، باید بیمه بازنشستگی صاحبین کسب و کار کشاورزی، یعنی بیمه(vakuutus) MYEL را بگیرید.
بیمه بازنشستگی YEL در صورتی که به بازنشستگی از کار افتادگی و یا بازنشستگی سالمندی منتقل شوید و فعالیت تان به عنوان صاحب کسب و کار پایان یابد، امرار معاش شما را تأمین می کند. بعد از فوت شخص صاحب کسب و کار، اقوام می توانند بازنشستگی خانوادگی دریافت کنند. بیمه YEL صاحب کسب و کار، علاوه بر بازنشستگی کاری، بر روی مقدار مزایایی که کلا پرداخت می کند، نظیر پول روزانه بیماری، کمک هزینه بیکاری و پول روزانه والدین هم تأثیر می گذارد.
اگر بازنشستگی کاری شما کم باشد، می توانید از کلا بازنشستگی ملی یا بازنشستگی تضمینی دریافت نمایید. برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد امور مربوط به بازنشستگی، به کلا یا به مؤسسه بازنشستگی کاری مراجعه کنید.
درخواست بازنشستگی
بازنشستگی ها بطور خودکار پرداخت نمی شوند، بلکه باید درخواست گردند. می توانید با یک فرم درخواست، هم از مؤسسه بازنشستگی کاری و هم از کلا، بازنشستگی درخواست کنید.
معمولاً بازنشستگی را می توان از خدمات اینترنتی مؤسسه بازنشستگی کاری، بطور الکترونیکی درخواست نمود. وقتی که بطور الکترونیکی درخواست بازنشستگی می کنید، تصمیم مربوطه زودتر اتخاذ می شود. در صورتی که انجام درخواست بطور الکترونیکی امکان پذیر نیست، می توانید بازنشستگی را با تکمیل کردن فرم کاغذی درخواست کنید. این فرم ها در صفحات اینترنتی کلا، مرکز تأمینات بازنشستگی و یا مؤسسه تأمینات بازنشستگی موجود می باشد.
بازنشستگی تضمینی از خدمات اینترنتی اداره بیمه بازنشستگی ملی (Kela) و یا از دفتر این اداره درخواست می شود. بازنشستگی سالمندی و بازنشستگی تضمینی اداره بیمه بازنشستگی ملی را می توان از طریق تماس تلفنی نیز درخواست نمود. شماره تلفن مسائل بازنشستگی اداره بیمه بازنشستگی ملی 202 692 020 است.
بازنشستگی از خارج از کشور
اگر علاوه بر فنلاند در یکی دیگر از کشورهای عضو اتحادیه اروپا و یا در کشورهای هم پیمان فنلاند در زمینه تأمین اجتماعی، سکونت یا اشتغال به کار داشته اید، در این صورت ممکن است که حق دریافت بازنشستگی از این کشورها را داشته باشید. می توانید به همان نحوی که درفنلاند درخواست بازنشستگی کاری یا بازنشستگی ملی می کنید، از این کشورها نیز بازنشستگی را درخواست نمایید. فرم جداگانه مربوط به سکونت و انجام کار در خارج از کشور (Asuminen ja työnteko ulkomailla) (liite U) را پیوست درخواست نامه خود کنید. بعضی از مؤسسات بازنشستگی این فرم را بطور الکترونیکی ارائه می کنند، در غیر این صورت، می توانید فرم را از صفحات اینترنتی کلا و مرکز تأمینات بازنشستگی پرینت کنید.
اگر در کشورهایی که جزو کشورهای هم پیمان فنلاند در زمینه تأمین اجتماعی نمی باشند، اشتغال به کار داشته اید، خود شما باید روشن کنید که آیا می توانید از این کشورها بازنشستگی دریافت کنید. اگر دریافت بازنشستگی مقدور باشد، خود شما باید آن را درخواست کنید.
مرکز تامینات بازنشستگی جهت درخواست بازنشستگی از خارج کشور، شما را راهنمایی می کند. برای مطالعه بیشتر در این باره به سایت اینترنتی این مرکز مراجعه کنید. همچنین می توانید از اداره بیمه بازنشستگی ملی (Kela) نیز سوال کنید.
پرداخت بازنشستگی به خارج از کشور
پرداخت بازنشستگی کاری به خارج از کشور
چنانکه از فنلاند به خارج مهاجرت کنید، پس از شروع سن بازنشستگی تان، بازنشستگی کاری جمع آوری شده در فنلاند به شما پرداخت می گردد. بازنشستگی کاری را می توانید در هر کشوری دریافت کنید. پیش از این که درخواست بازنشستگی می کنید، از رونوشت بازنشستگی کاری خود بازبینی کنید که چقدر بازنشستگی در فنلاند برای شما جمع شده است. می توانید از صفحات مرکز تأمینات بازنشستگی، رونوشت بازنشستگی کاری را ببینید. برای ورود به این خدمات اینترنتی، یا به نام کاربری و رمز عبور خدمات بانک اینترنتی فنلاندی، یا به شناسه همراه و یا به کارت شناسایی الکترونیکی نیاز دارید. اگر اینها را ندارید، می توانید از مؤسسه بازنشستگی کاری خود ویا از مرکز تأمینات بازنشستگی، درخواست رونوشت بازنشستگی کاری کنید.
اینکه چگونه برای خارج از کشور درخواست بازنشستگی می کنید، بستگی به این دارد که در چه کشوری زندگی می کنید. در صورتی که در کشورهای حوزه اتحادیه اروپا یا اتحادیه مالی اروپا که فنلاند با آنها قراداد تأمینات اجتماعی دارد زندگی می کنید، باید از مقامات بازنشستگی کشوری که در آن زندگی می کند، درخواست نمایید.
اگر در کشور دیگری زندگی می کنید، مستقیماً از فنلاند درخواست بازنشستگی کنید. فرم بازنشستگی فنلاند را تکمیل کنید و آن را به مؤسسه بازنشستگی کاری خود و یا به مرکز تأمینات بازنشستگی برگردانید.
پرداخت بازنشستگی های اداره بیمه بازنشستگی ملی (Kela) به خارج از کشور
چنانکه بطور دائم به خارج از کشور مهاجرت می کنید و یا بیشتر از سه ماه در خارج از کشور اقامت خواهید داشت، همواره مراتب را به اداره بیمه بازنشستگی ملی (Kela) اطلاع دهید.
چنانکه بطور موقتی، یعنی بمدت کمتر از یک سال، در خارج از کشور اقامت دارید، کلا معمولاً بازنشستگی شما را بصورت معمول پرداخت می کند. وقتی برای مدت بیشتر از یک سال در خارج از کشور اقامت می کنید، معمولاً نمی توانید بازنشستگی سالمندی یا بازنشستگی از کار افتادگی کلا را از فنلاند دریافت کنید. کلا بازنشستگی تضمینی هم به خارج از کشور پرداخت نمی کند.
با این حال، کلا می تواند در مواردی بازنشستگی را به کشورهایی که با آنها قراداد تأمینات اجتماعی دارد را پرداخت کند. چنین کشورهایی عبارتند از مثلاً ایالات متحده آمریکا، کانادا، اسرائیل، شیلی و استرالیا.
در سایتهای اینترنتی اداره بیمه بازنشستگی ملی (Kela) اطلاعاتی درباره اینکه شما چه موقع می توانید در زمان اقامت خود در خارج از کشور از اداره کلا (Kela) بازنشستگی دریافت کنید، وجود دارد. همچنین می توانید درباره شرایط خود از اداره بیمه بازنشستگی ملی (Kela) و یا از بخش ارائه خدمات تلفنی این اداره سوال کنید.
بازنشستگی نیمه وقت زودتر از موعد مقرر به دلیل سالمندی
اگر به سن 61 تا 62 سالگی رسیده اید، قبل از رسیدن به پایین ترین سن بازنشستگی سالمندی، می توانید به صورت پاره وقت بازنشسته شوید. مرز سنی بازنشستگی بستگی به سال تولد شما دارد. این نوع از بازنشستگی، بازنشستگی نیمه وقت زودتر از موعد مقرر به دلیل سالمندی نامیده می شود. خود شما می توانید انتخاب کنید که 25% و یا 50% از مبلغ ماهیانه بازنشستگی کاری به شما پرداخت شود. اگر بخواهید، می توانید در عین حال به کار تمام وقت خود ادامه داده و یا با کارفرمای خود درباره روزهای کاری کوتاهتر توافق کنید. همچنین می توانید کار خود را ترک کنید. توجه داشته باشید که بازنشستگی نیمه وقت زودتر از موعد مقرر بدلیل سالمندی، به طور دائمی بر روی مبلغ بازنشستگی کاری شما تأثیر می گذارد. برای کسب آگاهی بیشتر در این باره از سازمان بازنشستگی خود سؤال کنید.
بازنشستگی به علت ناتوانی در انجام کار
در صورتی که بیماری دراز مدت داشته باشید، معمولاً در ابتدا به مدت تقریباً یک سال پول روزانه بیماری (sairauspäiväraha) دریافت می کنید. چنانچه نتوانید به خاطر بیماری یا معلولیت تان به سر کار خود برگردید، می توانید تقاضای بازنشستگی از کار افتادگی (työkyvyttömyyseläke) یا کمک هزینه توانبخشی (kuntoutustuki)نمائید.
بازنشستگی ناکامل از کار افتادگی (osatyökyvyttömyyseläke) در صورتی که توانایی انجام کار شما ضعیف شده است، ولی با این حال می توانید بطور پاره وقت کار کنید، امرار معاش شما را تأمین می کند. مقدار بازنشستگی ناکامل از کار افتادگی نصف مقدار بازنشستگی از کار افتادگی است.
درخواست بازنشستگی از کار افتادگی را بطور الکترونیکی انجام دهید. با یک فرم می توانید درخواست بازنشستگی از کار افتادگی را هم از سیستم بازنشستگی کاری و هم از کلا انجام دهید. گزارش پزشک ب (B-lausunto) را باید پیوست درخواست نامه خود نمائید. اداره کلا (Kela) و مرکز ارائه خدمات بازنشستگی (Työeläkelaitos) ارزیابی می کنند که آیا شما توانائی انجام کار دارید و آیا توانبخشی به شما کمکی می کند یا خیر. اطلاعات بیشتر در مورد بازنشستگی به علت ناتوانی در انجام کار و کمک توانبخشی را می توانید از اداره کلا (Kela)، از سازمان بازنشستگی خود و یا از درمانگاه و بهداری کارکنان محل کار خود دریافت کنید.
در صورتی که در هنگامی که در بازنشستگی از کار افتادگی هستید، کار با حقوق انجام می دهید و یا به عنوان صاحب کسب و کار فعالیت می کنید، از کلا یا از مؤسسه بازنشستگی کاری خود بپرسید که چقدر می توانید درآمد داشته باشید. چنانچه درآمدی که از کار خود دارید به اندازه کافی است، می توانید بازنشستگی خود را دست نخورده بگذارید تا بعداً از آن استفاده کنید. یعنی مدتی بازنشستگی دریافت نکنید. این مدت می تواند حداقل سه ماه و حداکثر دو سال باشد. در این مدتی که بازنشستگی دریافت نمی کنید، حق خود را در دریافت بازنشستگی به علت ناتوانی در انجام کار از دست نمی دهید.مزایای دیگر بازنشستگان.
مزایای دیگر بازنشستگان
علاوه بر حقوق بازنشستگی، اداره بیمه بازنشستگی ملی (Kela) می تواند به افراد کم درآمد، کمک هزینه مسکن مخصوص بازنشستگان را پرداخت کند. اطلاعات بیشتر درباره کمک هزینه مسکن بازنشستگان را می توانید با مراجعه به سایتهای اینترنتی اداره کلا (Kela) بیابید.
برای افرادی که دارای بیماریهای دراز مدت و یا معلولیت می باشند، اداره کلا می تواند کمک هزینه مراقبت از افراد بازنشسته را پرداخت کند. برای کسب آگاهی بیشتر در این زمینه از اداره بیمه بازنشستگی ملی (Kela) سوال کنید.
تخفیف نرخ خدمات برای بازنشستگان
پس از بازنشسته شدن امکان دریافت تخفیفهای بازنشستگان را در مورد مواردی چون نرخ مسافرت با قطار، هواپیما و اتوبوس دارید. افراد دارای سن 65 سال می توانند با ارائه کارت شناسایی خود این تخفیفها را دریافت دارند. دریافت اینگونه تخفیفها برای افراد بازنشسته دارای سن زیر 65 سال، توسط ارائه کارت شناسایی و کارت بازنشستگی کاری و یا کارت بازنشستگی ملی، میسر است. می توانید درباره شرایط لازم جهت دریافت تخفیفهای بازنشستگان از دفاتر فروش بلیط سؤال نمایید.
می توانید از جمله در فعالیت های ورزشی و فرهنگی نیز تخفیف بگیرید.