İçeriğe geç
Lasten ja nuorten oikeudet ja velvollisuudet

Çocuklar ile gençlerin hakları ve yükümlülükleri

Yayınlandı10.09.2024
Finlandiya'da 18 yaş altındaki birey çocuktur. Finlandiya Anayasası'na göre çocuklara eşit olarak muamele edilmelidir. Çocuklar, kendilerini ilgilendiren konularda söz sahibi olabilmelidirler. Çocuğun yaşı ne kadar büyükse, fikir ve görüşleri de o derecede dikkate alınmalıdır. Birleşmiş Milletler Çocuk Hakları Sözleşmesi Finlandiya'da da yürürlüktedir. Parlamentonun kamu denetçisi (eduskunnan oikeusasiamies) ve çocuk konularından sorumlu komiser (lapsiasiavaltuutettu), çocuk haklarının yerine getirildiğini denetlerler.

9 ay

  • Hakları:
    • Çocuk erken çocukluk eğitimine (varhaiskasvatus) başlayabilir.

6 yaşındakiler

  • Hak ve yükümlülük:
    • Çocuğun hazırlık eğitimine katılması gerekir.
    • Çocuk okulun vereceği özel izinle okula başlayabilir.

7 yaşındakiler

  • Hakları ve yükümlülükleri:
    • Çocuğun okula gitme hakkı vardır. Finlandiya'da zorunlu eğitim vardır. Özel durumlarda okula daha sonra da başlanabilir.

12 yaşındakiler

  • Hakları:
    • Bu çocukların adları ve soyadları kendi rızaları olmadan değiştirilemez.
    • Bu çocuklar kendi rızaları olmadan bir dini benimsettirilemezler. Dinden ayrılmak için de çocukların izinleri gerekir.
    • Çocuğun ebeveynleri boşanırsa, çocuğun her iki ebeveyni de görme hakkı vardır. Çocuğun görüşü en geç 12 yaşına geldiğinde dikkate alınmalıdır. Çocuk diğer ebeveyni görmek istemiyorsa, fikrini beyan etme hakkına sahiptir. Çocuğun hangi ebeveynle yaşayacağına karar verilirken de çocuğun görüşü dikkate alınmalıdır.
    • Eğer aile içinde sorunlar varsa, çocuklar kendileri de başka bir yere yerleştirilmelerini isteyebilirler. Başka bir yere yerleştirmek çocukların ebeveynlerinin olmadığı bir yerde yaşamaları anlamına gelmektedir.
  • Yükümlülükleri:
    • Bu yaştaki çocuklar kaldırımlarda bisiklet süremezler.

14 yaşındakiler

  • Hakları:
    • Gençler, sağlıklarına veya eğitimlerine zarar vermediği takdirde günde birkaç saat hafif işlerde çalışabilirler. Dinlenmeye, oynamaya ve boş zaman geçirmeye hakkı vardır. İş sözleşmesi veli tarafından imzalanmalıdır.

15 yaşındakiler

  • Hakları:
    • Bu yaştaki gençler iş sözleşmesi yapabilirler. Ancak eğer bu gençler çalışacaklarını ebeveynlerine söylememişlerse, 18 yaşından küçüklerin sözleşmelerini ebeveynleri feshedebilir.
    • Gençler kendi banka hesaplarını açabilir ve kendi emeğiyle kazandıkları varlıkları yönetebilirler.
    • Gençler mopet veya traktör kullanmak için ehliyet alabilirler.
    • Bu gençler 10 yaşından küçük çocukları bisiklette taşıyabilirler.
    • Bu gençler ebeveynlerinin yazılı izniyle bir dini cemaate üye olabilir veya bu dini cemaatten ayrılabilirler.
  • Yükümlülükleri:
    • Bu gençler işledikleri suçlardan sorumludurlar. Bu gençler suç işlerlerse, kovuşturmaya maruz kalıp ceza alabilir. Bu yaşın altındaki çocuğun da yol açtığı zararı tazmin etme yükümlüğü vardır.

16 yaşındakiler

Çocuklar için cinsel rıza yaşı 16'dır. Bu, 16 yaşın altındaki bir kişiyle cinsel eylemin suç olduğu anlamına gelir. Ancak aynı gelişim aşamasındaki gençler arasında cinsel ilişki suç değildir. 18 yaşından küçük olanlardan seks hizmetleri satın almak suçtur.

Yetişkinler çocukları cinsel tacizden korumalıdır. Hiç kimse bir çocuğu seks yapmaya teşvik edemez veya zorlayamaz.

  • Hakları:
    • Genç birey, hafif motosiklet kullanmak için ehliyet alabilir.

17 yaşındakiler

  • Hakları:
    • Genç, Kela'nın eğitim bursuna başvurabilir. Ancak velinin geliri öğrenim bursunun miktarını ve verilmesini etkileyebilir.
    • Veliye artık çocuk parası ödenmez.

18 yaşındakiler

Bir genç 18 yaşına geldiğinde reşit olur. Reşit olduğunda evlenebilir, ehliyet alabilir ve kendi gelirini nasıl harcayacağına karar verebilir. Zorunlu eğitim de genç 18 yaşını doldurduğunda sona erer.

18 yaşındaki birey Finlandiya'da yeterince uzun süre yaşamışsa vatandaşlık beyanı (kansalaisuusilmoitus) ile Finlandiya vatandaşlığına başvurabilir. Daha detaylı bilgi için InfoFinland'in Finlandiya vatandaşlığı sayfasına göz atın.

Reşit bireylerin hak ve yükümlülükleri konusunda daha detaylı bilgileri InfoFinland sitesindeki Finlandiya’daki hak ve yükümlülüklerinizsayfasında okuyabilirsiniz.

Yerel bilgiler