Maaş ve çalışma saatleri

Maaşınızı her aldığınızda, yasaların gerektirdiği şekilde maaşınız üzerinden vergi ve diğer katkı paylarını ödersiniz. Finlandiya'da artan oranlı vergilendirme uygulanır, yani vergi yüzdesi (veroprosentti) gelire bağlıdır. Vergi yüzdenizi vergi kartınızda (verokortti) görebilirsiniz.

Maaş banka hesabına ödenir. Maaş aldığınızda mutlaka maaş bordrosu da almalısınız.

Banka hesabı açmaya ilişkin daha detaylı bilgiyi InfoFinland'in Finlandiya’da günlük yaşam sayfasından okuyabilirsiniz.

Farklı sektörlerin farklı çalışma saatleri vardır. İş tam zamanlı, yarı zamanlı, saatlik veya vardiyalı olabilir. Yasalar gereği düzenli çalışma saati, günde en fazla 8 saat ve haftada en fazla 40 saat olabilir.

Finlandiya yasaları asgari ücret belirlememektedir. İşveren örgütleri ve işçi sendikaları, farklı sektörlerdeki toplu iş sözleşmelerinde (työehtosopimus) asgari ücretler üzerinde anlaşmaya varmışlardır. Birçok sektörde işverenler toplu iş sözleşmelerine uymak zorundadır. Toplu iş sözleşmesi için genellikle TES kısaltması kullanılır.

Eğer çalıştığınız sektörün toplu iş sözleşmesi bulunmuyorsa, işveren ve çalışan ödenecek maaş üzerinde anlaşabilirler. Yasalar gereği maaş, normal ve adil olmalıdır; yani, sizinle aynı işi yapan diğer kişilerle aynı maaşı almanız gerekir. 

Deneme süresi varsa, bu süre boyunca normal maaş ödenmelidir. Maaşsız çalışmak yalnızca istihdam hizmetlerinin sunduğu iş denemesinde, gönüllü çalışmada veya eğitiminizle alakalı bir stajda yasaldır.

Maaş karşılaştırması

Finlandiya İstatistik Kurumuna göre 2023 yılı sonunda Finlandiya'da ortalama maaş yaklaşık 4.000 avro civarındaydı. Ancak bu sayı farklı sektörler arasında büyük farklılıklar göstermektedir.

Finlandiya İstatistik Kurumuna göre, Finlandiya'da tam zamanlı işte çalışan bir kişinin ortalama maaşı 2023'te ayda 3.600 avroydu.

Ortalama maaş örnekleri:

• Doktorlar: Ayda 8.300 avro
• Yöneticiler: Ayda 7.200 avro
• Lise ve ilköğretimin üst sınıf öğretmenleri: Ayda 4.400 avro
• İlköğretimin alt sınıf öğretmenleri ve anaokulu öğretmenleri: Ayda 3.400 avro
• Özel uzmanlar: Ayda 4.500 avro
• Uzmanlar: Ayda 3.600 avro
• Sürücüler: Ayda 3.400 avro
• İnşaat çalışanları: Ayda 3.300 avro
• Hasta bakıcıları: Ayda 3.000 avro
• Satış elemanları: Ayda 2.800 avro
• Restoran ve yiyecek-içecek hizmeti çalışanları: Ayda 2.700 avro
• Temizlikçiler: Ayda 2.300 avro

(Finlandiya İstatistik Kurumu 2023)

İnternette maaşları karşılaştırabileceğiniz siteler bulabilirsiniz. Ayrıca işçi sendikanızdan sektörünüzdeki maaş düzeyi hakkında daha fazla bilgi isteyebilirsiniz.

Maaş saatlik, haftalık veya aylık olarak ödenebilir. Bazı sektörlerde, yapılan işin sonucuna bağlı olarak iş başına/parça başına maaş (urakkapalkka) ödenir.

İşveren maaşınızı iş sözleşmesinde kararlaştırılan günde banka hesabınıza ödemek zorundadır. Maaş genellikle ayda bir veya iki haftada bir ödenir. Maaş günü hafta sonuna veya resmî tatil gününe denk gelirse, maaş ödemesi bir önceki iş gününde yapılır. Ayrıca hastalık izni ve yıllık izin dönemleri için de maaş alınır.

Konu hakkında daha detaylı bilgi için InfoFinland'in İş sağlığı ve hastalanma sayfasına göz atın.

Maaş bordrosu size ne kadar ödeme yapıldığını, brüt maaşınızdan (bruttopalkka) yapılan kesintileri ve bunlar sonrasında ne kadar para, yani net maaş (nettopalkka) alacağınızı gösterir. Maaş bordrosundaki bilgilerin doğru olup olmadığını her seferinde kontrol edin. Kendi çalışma saatlerinizi not almanız, bilgileri kontrol etmenizi kolaylaştıracaktır.

Vergi Dairesinin (Verohallinto) gelir kaydı (tulorekisteri)e-hizmetine giriş yaptığınızda kendi gelir bilgilerinizi de arayabilir ve görüntüleyebilirsiniz. Gelir kaydına (tulorekisteri) banka hesap bilgilerinizle giriş yapabilirsiniz. ”Omat tulotiedot” seçeneğini seçin ve belirli bir döneme ait bilgileri arayın.

Tulorekisteri işverenlerin çalışanlarına ödedikleri ücretleri bildirdikleri bir veri tabanıdır. Tulorekisteri'ndeki bilgiler, bu bilgilere erişim hakkına sahip çeşitli kuruluş ve makamlar tarafından kullanılmaktadır. Bu kurumlar, Vergi Dairesinin yanı sıra Finlandiya Göçmenlik Dairesi (Maahanmuuttovirasto), Finlandiya Sosyal Sigortalar Kurumu (Kela), Finlandiya Emeklilik Merkezi (Eläketurvakeskus), işsizlik kasaları ve diğer kurumlardır.

İşveren, gelir kaydına doğru bilgilerin bildirilmesinden sorumludur. Maaş bilgileri doğru girildiğinde hesabınızda ve gelir kaydında aynı miktarda paranın görünmesi gerekir. Bilgilerinizde hata varsa işvereninizden gelir kaydındaki bilgilerin düzeltilmesini isteyin. Daha fazla bilgi için vergi memuruna danışabilirsiniz.

Vergilendirme ve sosyal güvenlik katkı payları

Finlandiya'da çalıştığınızda vergi ödemek zorundasınız. Ödeyeceğiniz vergi, ne kadar maaş aldığınıza bağlıdır. İlk maaş bordronuzu aldığınızda brüt maaşınızdan yasalarca belirlenen vergi ve sosyal güvenlik katkı paylarının kesilip kesilmediğini kontrol edin. İşveren vergi ödemeden çalışmanızı teklif ederse asla kabul etmeyin. Bu Finlandiya'da yasa dışıdır.

Konuyla ilgili daha detaylı bilgi için InfoFinland'in Vergilendirme sayfasına göz atın. 

Çalışma saati, çalışanın iş yerinde olması veya işverenin kullanımında olması gerektiği zamanlarda iş için ayırdığı süre anlamına gelir. Finlandiya'da çalışma saatlerini çalışma süresi yasası (työaikalaki) ve toplu iş sözleşmeleri (työehtosopimus) belirler.

İşvereniniz çalıştığınız saatlerin kaydını tutmak zorundadır. Çalıştığınız saatlerin kayıtlarının bir kopyasını alma hakkına sahipsiniz. Sizin de çalıştığınız saatlerin kaydını tutmanızda fayda var. Ayrıca vardiyalarınızın ne zaman başlayıp bittiğini not etmeyi unutmayın.

Düzenli çalışma saatleri

Çalışma süresi sektöre ve alana göre farklılık gösterir. Yasalar gereğince düzenli çalışma saati (säännöllinen työaika), günde en fazla 8 saat ve haftada en fazla 40 saat olabilir. Çalışanın genellikle haftada iki gün izin hakkı vardır.

Restoran, ulaşım sektörü ve bakım evleri gibi bazı işlerde, düzenli çalışma saatleri periyodik çalışma olarak ayarlanabilir. Bu durumda düzenli çalışma saatleri iki haftalık süre boyunca toplam 80 saat veya üç haftalık süre boyunca 120 saattir. Çalışma saatlerinizi kendi sektörünüzün toplu iş sözleşmesinden kontrol edin.

Esnek çalışma saatleri

Esnek çalışma saatleri (liukuva työaika) günün hangi saatinde işe başlayıp bitireceğinize kendiniz karar verebileceğiniz anlamına gelir. Ancak, iş sözleşmesinde belirtilen sınır koşullarına uymalısınız.

Vardiyalı iş

Vardiyalı işte (vuorotyö) vardiyalar değişiklik gösterir ve örneğin sabah vardiyasında, akşam vardiyasında veya gece vardiyasında çalışabilirsiniz. İşvereniniz önceden bir vardiya listesi hazırlamalı ve siz de çalışma haftası başlamadan en az bir hafta önce bu listeyi görmelisiniz.

Fazla mesai

İşveren sizden fazla mesai (ylityö) yapmanızı, yani normal çalışma saatlerine ek olarak çalışmanızı isterse, bunun için daha yüksek bir maaş almanız gerekir. Ek maaş en az %50'dir. İşverenin izni olmadan fazla mesai yapamazsınız. Fazla mesai için işverenin de sizin onayınızı alması gerekir.

Tam zamanlı ve yarı zamanlı iş

İş tam zamanlı veya yarı zamanlı da olabilir. Tam zamanlı iş (kokoaikainen työ) genellikle günde sekiz saat ve haftanın beş günü çalışmanız anlamına gelir. Yarı zamanlı iş (osa-aikainen työ) ise, günün veya haftanın sadece belli bir bölümünde çalışmak demektir.

Değişken çalışma saatleri

İş sözleşmesinde değişken çalışma saatleri (vaihteleva työaika) üzerinde de anlaşılabilir. Bu durumda, sabit çalışma saatleri yerine, çalışma süresi örneğin, haftalık 10-30 veya 0-40 saat olarak belirlenir. Belirli bir dönem için yapılacak minimum iş sıfır saat olarak belirlendiyse, bu durumda buna sıfır saatlik iş sözleşmesi (nollatuntisopimus) denir. Bu durumda işveren sizi yalnızca ihtiyaç olan durumlarda çağırır ve size çalışma saati verme yükümlülüğü yoktur.

Mümkünse, sıfır saatlik bir sözleşme (nollatuntisopimus) yerine, iş sözleşmesinin minimum saat sayısı içermesi üzerinde anlaşmaya çalışın.

İşverenin size iş vermeyi tamamen kesmesi durumunda, talebiniz üzerine işverenin iş miktarının neden azaldığını yazılı olarak açıklaması gerektiğini lütfen unutmayın.