Girişimcinin sorumlulukları

Finlandiya’da resmi izin almadan yasal olarak ve toplum kurallarına uygun olan şekilde geçim kaynağı sağlanabilir. Bazı şartlarda girişimciliğe başlamak için izin almak ya da yetkili makamlara bildirmek gereklidir.

Örneğin, güzellik salonunuz veya gıda maddeleri satan bir işletmeniz varsa işyerinin denetimden geçmesi gerekir. Dükkânı açmadan önce belediyenin sağlık yetkililerinden resmi izni alın.

Girişimciliğe başlamadan önce girişim için izne mi ihtiyacınız var yoksa girişimciliği resmi makamlara bildirmeniz mi gerekir araştırın. Girişimin kurulabilmesi için izin gerekip gerekmediği konusunda il yönetimine ya da Girişim-Finlandiya’nın (Yritys-Suomi) internet sayfalarına başvurulabilir.

Girişimin kurulması ile ilgili bildirinin Patent ve Kayıt/Sicil İşleri Müdürlüğü’nün (Patentti- ja rekisterihallitus) ticari siciline yapılması gerekmektedir. Girişimin kurulduğuna dair bilgiyi, aynı form ile hem Patent ve Kayıt/Sicil İşleri Müdürlüğü’ne hem de Vergi İdare’sine bildirebilirsiniz.

Girişimci 18-68 yaşlarındaysa ve yılda en az 8 575,45 Euro (2023) gelir elde ediyorsa, girişimci emeklilik sigortası (YEL-vakuutus) yaptırması zorunludur. Emeklilik sigortası, çalışamama ya da yaşlanma nedeniyle girişimcilik etkinliğine son verilmesi gerektiği zaman girişimcinin gelirini ve ayrıca girişimci öldüğü zaman aile sigorta güvencesini girişimcinin yakınlarına sağlamaktadır. Emeklilik sigortası ya sigorta şirketlerinden ya da emekli sandığından (eläkekassa) temin edilebilir. Girişimciliğe başladıktan en geç altı ay sonra emeklilik sigortasının yaptırılması tavsiye edilir. Yeni başlayan girişimci ilk dört yılın sigorta ücretlerinden yüzde 22 indirim alabilmektedir.

Sigorta ücretlerinin ve emeklilik maaşının miktarı girişimcinin gelirine (työtulo) bağılıdır. Gelirin miktarı, hastalık parası gibi çeşitli gelirle bağlantılı desteklerin (ansiosidonnainen etuus) büyüklüğünü etkilemektedir.

Bazı iş dallarında yukarıda belirtilenlerden hariç diğer zorunlu sigortalar vardır. Ayrıca, girişimcinin kaza sigortası gibi zorunlu olmayan sigortaları araştırmakta fayda vardır.

Finlandiya’da her girişimcinin ticari etkinliğine dair muhasebe kayıtları tutma yükümlülüğü vardır. Girişimci, kendi muhasebesini kendisi yapmak istemezse girişimin muhasebe işlerini muhasebeciye verebilir. Finlandiya’da birçok girişimci muhasebe hizmetlerinden faydalanmaktadır.

Girişim türü girişimin vergilendirmesini etkilemektedir. Girişim türünü seçerken bu konuyu iyice düşünmekte fayda vardır.

Yeni başlayan girişimci Vergi İdaresinin Peşin Vergi Siciline kayıt yaptırabilir. Girişim kurma bildirisi yaparken verilen girişim kurma bildirisiyle (yrityksen perustamisilmoitus) beraber Peşin Vergi Siciline kayıt olunur. Girişim Peşin Vergi Siciline kayıtlı ise, müşterilere ön kesintisiz fatura çıkartılır.

Tüm girişim etkinliliğin giderleri düştükten sonra girişimde ya da girişimcide kalan artan gelirden vergi ödenmektedir. Girişimin vergileri tahmin edilen gelire göre girişimin vergileri önceden ödenmektedir. Tahmin edilen miktar bir önceki yılın vergilendirilmiş gelirin miktarına göre hesaplanmaktadır. Yeni başlayan girişimde girişimcinin kendisi vergilendirilecek gelirin miktarını tahmin edip vergi dairesine bildirir.

Katma Değer Vergisi

Katma Değer Vergisi (arvonlisävero) Finlandiya’da neredeyse her ürün ve hizmetlerden kesilen üretim vergisidir. Finlandiya’da ürün ya da hizmet satan girişimciler Katma Değer Vergisi ödemekle yükümlüdürler. Ürün ve hizmetlerin satışından alınan gelir yıllık 15 000 Euro’nun altında kalırsa Katma Değer Vergisi ödemeye gerek yoktur. Girişim türünün Katma Değer Vergisinin miktarına etkisi yoktur. Katma Değer Vergisi üründen ürüne değişir.

En az iki daimi veya en az altı geçici çalışana ücret ödüyorsanız şirketinizi işveren siciline bildirin. İşveren sicili, düzenli olarak ücret ödeyen işverenler hakkında bilgilerin toplandığı, Vergi Dairesine ait sicildir. İsterseniz, şirket kuruluş beyanında bulunurken de şirketinizi işveren siciline kaydettirebilirsiniz. Ticari kimlik numaranızı alır almaz şirketinizi daha sonra OmaVero hizmetinde de kaydedebilirsiniz.

Çalışan AB veya AEA dışından geliyorsa Finlandiya'da çalışma hakkına sahip olmalıdır. Yabancı bir çalışanı işe aldığınızda, çalışma hakkının iş ilişkisi boyunca geçerli olduğundan emin olun. Yabancı çalışanınızın çalışma hakkı gerekçelerini ve çalışanla ilgili diğer bilgileri, çalışanın istihdamı sona erdikten sonra dört yıl boyunca saklayın. İş sağlığı ve güvenliği yetkililerinin gerektiğinde inceleyebilmesi için bilgilerin iş yerinde bulunması gerekir.

Daha detaylı bilgi için InfoFinland'in Finlandiya'da çalışma hakkı sayfasına göz atın.

Yabancı çalışanınız, Finlandiyalı çalışanlarınızla aynı çalışma koşullarına, iş güvenliği gerekliliklerine ve yasal sigortalara tabidir.

Bir işveren olarak çalışanlarınıza ve yetkililere karşı yasal yükümlülükleriniz vardır. Ne tür bir sigorta yaptırmanız gerektiğini ve iş yeri güvenliğine nasıl dikkat etmeniz gerektiğini öğrenin. Yetkililere çeşitli bildirimleri zamanında yapmayı unutmayın.

Şirketinizin çalışanları varsa, onların emeklilik, işsizlik ve sosyal güvenlik primleriyle ilgilenmeniz gerekir. Çalışanlar için emeklilik sigortası (kısaltması TyEL sigortası) ile grup hayat sigortası ve işsizlik sigortası da dâhil olmak üzere kaza sigortası yaptırmak zorunludur. İşveren, maaştan vergi keserken aynı zamanda çalışanın sosyal güvenlik katkı payını da vergi kurumuna öder.

Meslek hastalığı ve kaza sigortası

İşveren olarak, çalışanlarınız için meslek hastalığı ve kaza sigortası yaptırmanız gerekir. Bu her zaman iş ilişkisinin başlangıcında yapılmalıdır. Çalışan iş kazası geçirirse tazminat alabilir.

Gelir kaydı (tulorekisteri), işverenlerin çalışanlarına ödedikleri ücretleri bildirdikleri bir veri tabanıdır. Bildirim, ücret ödendikten beş gün sonra yapılmalıdır. Bilgiler gelir kaydına elektronik olarak gönderilmelidir:

• gelir kaydı için teknik bağlantı kurulduysa doğrudan ücret düzenlemesinin üzerinden ya da
• internet bankacılığı şifreleriyle veya diğer elektronik kimlik doğrulama yoluyla ulaşabileceğiniz gelir kaydı işlem hizmetlerinden.

Ücret bilgileri sadece özel durumlarda kağıt form ile bildirilebilir. Gelir kaydı ve bildirimde bulunmak hakkında daha fazla bilgiyi Gelir Kaydı sayfalarından okuyun.

Girişimcinin, işçilerinin işleriyle ilgili eğitme ve öğretme sorumluluğu vardır. İşverenin, işçisine işyerinin ortamını ve iş yöntemlerini öğretmesi gerekmektedir. İşverenin, işçilerin güvenliği ve sağlığı ile ilgilenmesi gerekmektedir. İşverenin, işyeriyle ilgili güvenlik ve sağlığa yönelik riskler ve bu risklerden nasıl korunacağına dair iş koruma etkinlik plânı (työsuojelun toimintaohjelma) yapması gerekmektedir.

Daha detaylı bilgi için InfoFinland'in İş güvenliği ve sağlığı sayfasına göz atın.