Finlandiya’da seçimler ve oy kullanma

Seçim gününden yaklaşık bir ay önce oy kullanma hakkınıza dair bildirim (oy hakkı bildirimi, äänioikeusilmoitus) alacaksınız.

Bildirim gelmemesi durumunda, Dijital ve Nüfus Veri Hizmetleri Dairesi ile irtibata geçin.

Oy kullanacağınız yer, oy hakkı bildiriminde belirtilmiştir. Seçim gününde oy kullanırsanız, sadece oy hakkı bildiriminde belirtilen yerde oy verebilirsiniz.

Bütün seçimlerde, seçimlerin gerçekleşeceği günden önce, erken seçim süresi içinde de oy kullanabilirsiniz. Oyunuzu önceden kullanırsanız, Finlandiya’da ya da Finlandiya dışında belirlenmiş olan genel erken oy kullanma merkezlerinde oy verebilirsiniz.

Oy kullanmaya gittiğinizde, yanınızda bir kimlik belgesi bulundurmanız gerekir.

Belediyenin önemli kararlarını, belediye yönetim kurulu (kunnanvaltuusto) verir. Belediye yönetim kurulunun üyeleri, yani belediyenin yetkilileri belediye seçimlerinde seçilirler. Belediye seçimleri dört yılda bir düzenlenir. Görevleri kurulun kararlarını düzenlemek ve uygulamak olan kurul üyelerini belediye yönetimine kurulun kendisi seçer.

Kimler oy kullanabilir?

En geç seçim gününde 18 yaşını doldurduysanız belediye seçimlerinde oy kullanabilirsiniz. Ayrıca aşağıdaki koşullardan biri de gereklidir:

• Finlandiya, AB ülkesi, İzlanda veya Norveç vatandaşısınız ve Finlandiya'da ikamet etmektesiniz.
• Başka bir ülkenin vatandaşısınız ve Finlandiya'da, kesintisiz olarak en az iki yıldır ikamet etmektesiniz.

Belediye seçimlerinde, seçim gününden önceki 51. günde Finlandiya nüfus bilgi sisteminde ikametinizin kayıtlı bulunduğu belediyede oy kullanma hakkınız vardır. İkamet yeriniz bundan sonra değişirse, oy kullanma hakkınız, seçimden 51 gün önce ikametinizin kayıtlı bulunduğu belediyede kalır. Yalnızca söz konusu belediyenin adayları için oy kullanabilirsiniz.

Sağlık ve sosyal refah bölgeleri (hyvinvointialue) kamu sosyal ve sağlık hizmetlerini ve kurtarma hizmetlerini düzenler. Belediyeler, toplamda 21 tane olan bu refah bölgelerinden birine bağlı olacaktır.

Refah bölgelerinin en önemli konuları hakkındaki kararlar, üyeleri bölgesel seçimlerde seçilen konsey tarafından verilecektir. Bölgesel seçimler her dört yılda bir belediye seçimleriyle aynı günde yapılır. Delege sayısı, refah bölgesinin nüfusuna bağlı olacaktır.

Helsinki ve Åland bölgeleri hizmetlerini kendileri düzenlediğinden, bu bölgelerde bölgesel seçim düzenlenmiyor.

Kimler oy kullanabilir?

En geç seçim gününde 18 yaşını dolduran herkes, kendi refah bölgesinin seçimlerinde oy kullanabilecektir. Ayrıca aşağıdaki koşullardan biri de gereklidir:

• Finlandiya, başka bir AB ülkesi, İzlanda veya Norveç vatandaşı olmak ve Finlandiya'da ikamet etmek.
• Başka bir ülkenin vatandaşıysanız, Finlandiya'da kesintisiz olarak en az iki yıldır ikamet ediyor olmak.

Belediyenizin bağlı olduğu refah bölgesinde oy kullanma hakkınız olacaktır.

Parlamento (eduskunta), Finlandiya Devleti’nin en önemli karar organıdır. Parlamento Finlandiya yasalarını çıkartır ve devletin ekonomik değerlendirmesi yani bütçe konusunda karar verir. Parlamento, hükümetin faaliyetlerini de denetler. 

Parlamento üyeleri, yani milletvekilleri, parlamento seçimleriyle seçilirler. Parlamento seçimleri dört yılda bir düzenlenir. Parlamento seçimlerinde ülke, seçim bölgelerine bölünmüştür. Yalnıza kendi seçim bölgenizin adayına oy verebilirsiniz. Her seçim bölgesinden belli miktarda vekil seçilir. Vekillerin sayısı, seçim bölgesinin nüfusuna bağlıdır. Seçimlerde, toplam 200 milletvekili seçilir.

Kimler oy kullanabilir?

Finlandiya vatandaşıysanız ve en son seçim gününde 18 yaşını doldurduysanız, parlamento seçimlerinde oy kullanabilirsiniz. Yurtdışında yaşayan Finlandiya vatandaşlarının da oy kullanma hakları vardır.

Cumhurbaşkanı, Finlandiya Devleti’nin başkanıdır.

Cumhurbaşkanı

• yasaları onaylar,
• yüksek devlet memurlarını atar,
• hükümet ile beraber dış politikayı yönetir ve
• Finlandiya ordusunun başkumandanıdır.

Cumhurbaşkanı, cumhurbaşkanı seçimlerinde seçilir. Cumhurbaşkanı seçimleri altı senede bir yapılır. Aynı kişi cumhurbaşkanı olarak peş peşe iki dönem için seçilebilir.

Cumhurbaşkanı seçimleri normal olarak iki aşamalıdır. Eğer seçimlerin ilk aşamasında, hiçbir aday oyların yarısından çoğunu almamışsa, ikinci aşama düzenlenir. İkinci aşamaya, birinci aşamada en çok oy alan iki aday katılır. İkinci aşamada en çok oy alan kişi, cumhurbaşkanı olarak seçilir.

Kimler oy kullanabilir?

Finlandiya vatandaşıysanız ve en son seçim gününde 18 yaşını doldurduysanız, cumhurbaşkanı seçimlerinde oy kullanabilirsiniz. Yurtdışında yaşayan Finlandiya vatandaşlarının da oy kullanma hakları vardır.

Avrupa Parlamentosu, Avrupa Birliği Bakanlar Konseyi ile birlikte Avrupa Birliği’nin en önemli yasa koyucu organdır. Avrupa Birliği Bakanlar Konseyinde, üye devletlerin hükümetleri temsil edilir. Parlamentoda 720 üye vardır ve bu üyelerin 15'ü Finlandiya’dan seçilmiştir. Parlamento üyeleri seçimlerle seçilir. Seçimler beş yılda bir yapılır.

Kimler oy kullanabilir?

Aşağıdaki koşullardan herhangi birini yerine getirmeniz durumunda, Avrupa Parlamentosu seçimlerinde oy kullanabilirsiniz:

• Finlandiya vatandaşıysanız ve en son seçim gününde 18 yaşınızı doldurduysanız,
• başka bir AB ülkesinin vatandaşıysanız ve en son seçim gününde 18 yaşınızı doldurduysanız, Ayrıca, seçim gününden önceki 51. günde Finlandiya'da bir belediyede resmî ikametinizin olması gerekir. Finlandiya’da oy kullanma hakkınızı, kayda geçirmiş olmanız da gerekir. Seçim gününden en geç 80 gün önce Dijital ve Nüfus Veri Hizmetleri Dairesine kayıt yaptırmalısınız.

Aynı seçimlerde, sadece bir AB üye ülkesinde oy kullanabilirsiniz.